طالبان پاکستان؛ هدایت کننده اصلی داعش در افغانستان

داعش هم اکنون چهار وُلسوالی از 400 وُلسوالی افغانستان را تحت کنترول دارد که با توجه به فضاهای مهار نشده در مناطق قبیله‌ای افغانستان و پاکستان ضعف قدرت این گروه را نشان می‌دهد.

به نقل از نیویارک تایمز در ماه گذشته نیروهای امریکایی و افغان متمرکز بر مقابله با داعش بودند و عملیات‌های زیادی را علیه این گروه تروریستی در ولایت ننگرهار انجام دادند.

در جریان این عملیات‌ها سرکرده داعش در افغانستان و دو عسکر امریکایی کشته شدند و یکی از سخنگویان ارتش امریکا نیز اظهار داشت که احتمال بسیار زیادی وجود دارد که این گروه تروریستی در سال 2017 در افغانستان ریشه کن شود.

این در حالی است که تمرکز شدید امریکا علیه داعش در افغانستان توجه را از کار ضروری‌تر منحرف کرده است؛ مذاکره برای صلح با طالبان که حدود نیمی از کشور را تحت کنترول خود دارد.

عدم موفقیت داعش در افغانستان

پس از گذشت دو سال از ظهور داعش در افغانستان، این گروه تروریستی موفق نبوده تا ظرفیت سازمانی خود را تقویت کند و چند حمله اصلی هم که انجام داده بیشتر فرقه‌ای بوده و اهداف نرم را هدف قرار داده است؛ مانند حمله به دو تجمع شیعیان و حمله به شفاخانه کابل و در پاکستان نیز حمله به زیارتگاه صوفی‌ها در سند و شفاخانه ای در کویته.

مرکز قومندانی مجازی این گروه در مومند دره در ولایت ننگرهار است که به مرکز حملات نیروهای افغان و امریکایی تبدیل شده است. در این درگیری‌ها تقریبا بیشتر سرکرده‌های داعش که از طالبان پاکستان بود‌ند، کشته شده‌اند و با وجود اینکه سرکرده جدید این گروه تروریستی عضو سابق کمتر شناخته شده طالبان افغانستان است، اما هنوز طالبان پاکستان نقش اصلی را در هدایت داعش ایفا می‌کند.

داعش هم اکنون چهار وُلسوالی از 400 وُلسوالی افغانستان را تحت کنترول دارد که با توجه به فضاهای مهار نشده در مناطق قبیله‌ای افغانستان و پاکستان ضعف قدرت این گروه را نشان می‌دهد.

براساس برآوردهای نظامی امریکا شاخه داعش در افغانستان اکنون 600 جنگجو دارد که این تعداد در سال 2016 سه هزار نفر بود.

با وجود اینکه داعش و طالبان در افغانستان اهداف سیاسی متضادی را دنبال می‌کنند و تهدیدات مختلفی را ایجاد می‌کنند، به گفته برآوردهای تحلیلگران افغان و غربی نیروی انسانی طالبان حدودا 50 برابر بیشتر از داعش است.

طالبان بزرگترین تهدید برای حکومت افغانستان است و در حال تبدیل شدن به یک دولت سایه است. به راپور سرمفتش خاص امریکا در امور بازسازی افغانستان این گروه هم اکنون بیش از 40 فیصد از کشور را تحت کنترول دارد و یا در حال درگیری است.

استفاده از بم کلان امریکا بهترین تبلیغ برای داعش

داعش به دلیل عدم موفقیت نسبت به طالبان، به نظر می‌رسد که در حال تبلیغ خود برای جذب کسانی است که گرایش به افراطی‌گری را داشته و یا هم اکنون تروریست فعال هستند.

برای رسیدن به این منظور احتیاج به تبلیغات دارد و مادر بمب دقیقا آنها را به هدف خود رسانده است. تخریب شبکه تونلی بهترین تبلیغ برای جذب اعضای دیگر گروه‌های تروریستی و افراطی‌هایی بود که هنوز تصمیم خود را برای پیوستن به داعش نهایی نکرده بودند.

حضور بیشتر نیروهای امریکایی، تروریست‌های خارجی بیشتری را برای جنگ با امریکا به افغانستان سرازیر خواهد کرد. حضور کم‌رنگ‌تر و نیروهای امریکایی در میدان نبرد و کمتر سخن گفتن از رویارویی ممکن است احتمال شکست دادن این گروه توسط نیروهای افغان را بهبود بخشد.

درگیری مداوم در افغانستان فضای وسیع رها شده‌ای ایجاد کرده که باعث شده کنترول حکومت به شهرها محدود شود و به طالبان این اجازه را داده تا بازیگر غیر دولتی غالب باشد و داعش نیز در افغانستان حضور داشته باشد.

حکومتداری ضعیف، منازعات سیاسی، فساد و بیکاری پیوستن به مخالفین را به گزینه پرطرفداری تبدیل کرده است.

اگر دو گروه اصلی منازعات، یعنی حکومت و طالبان، برای روند صلح و جذب نیروهای مخالف توافق نکنند گروه‌هایی مانند داعش در افغانستان ظهور خواهند کرد و گسترش خواهد یافت.

برای صلح در افغانستان راهی جز شروع مذاکره با طالبان وجود ندارد.